Na czym polega działalność bez rejestracji?

Działalność bez rejestracji, nazywana też często działalnością nieewidencjonowaną polega na tym, że bez podpisywania jakichkolwiek umów, czy dokonywania zgłoszeń w urzędach można legalnie sprzedawać towary lub usługi. Rozwiązanie to wprowadzono głównie po to, aby można było sobie spokojnie dorobić niewielkie kwoty. A czemu niewielkie? Ponieważ przy działalności bez rejestracji mamy limit. Miesięczne zarobki nie mogą przekroczyć kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Co roku mamy zmiany minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2018 roku wynosi ono 2100 zł, czyli w ramach działalności bez rejestracji można zarobić nie więcej niż 1050 zł miesięcznie. Jeśli limit przychodów zostanie przekroczony, dana osoba w ciągu 7 dni od dnia przekroczenia musi założyć jednoosobową działalność gospodarczą.

Oprócz ograniczenia kwotowego, mamy jeszcze jedno kryterium, które zadecyduje o tym, czy dana osoba może wykonywać działalność bez rejestracji. Mianowicie nie można jej wykonywać, gdy prowadziło się wcześniej działalność gospodarczą i została ona zlikwidowana po 30 kwietnia 2017 r. Natomiast jeśli działalność była prowadzona wcześniej , ale została zamknięta np. 1 kwietnia 2017, można obecnie wykonywać działalność bez rejestracji.Zajmując się sprzedażą przez Internet, w ramach działalności bez rejestracji możemy sprzedawać praktycznie wszystkie towary. Ogólnie przy tej działalności są  wykluczenia, ale dotyczą one głównie rolników lub osób, które na wykonywanie danych usług potrzebują koncesji, czy zezwolenia.

Koszty przesyłki - czy są moim przychodem?

Przy sprzedaży przez Internet spotykam się często z pytaniami, co z kosztami przesyłki? Czy są one wliczane do limitu przychodów? Wygląda to tak, że jeśli sprzedawca sprzedaje towar przez Internet, a następnie zamawia i dolicza do swoich towarów koszt przesyłki np. pocztą polską lub kurierem, wówczas stanowi to jego przychód, który jest wliczany do limitu 1050 zł w 2018 r. Inaczej sytuacja wygladałaby, gdyby nabywca wysyłał kuriera po zakupiony towarów - wówczas koszt przesyłki nie jest przychodem sprzedawcy i nie jest wliczany do limitu.

Co z kosztami w działalności nieewidencjonowanej?

Zazwyczaj sprzedając jakiś towar nabywamy go od producenta lub hurtownika. Nie inaczej wygląda sytuacja przy działalności bez rejestracji. Można dokonywać zakupów, brać faktury za nie, a rozliczenia ich i uwzględnienia należy dokonać składając zeznanie roczne maksymalnie do końca kwietnia roku kolejnego.Generowanie kosztów i zbieranie faktur jest korzystne dla osoby wykonującej działalność bez rejestracji, gdyż obniża podstawę, od której liczy się podatek, a co za tym idzie - obniża podatek.

Jak będę się rozliczać z działalności bez rejestracji?

Działalności bez rejestracji nigdzie się nie zgłasza, zatem urzędy nie wiedzą o tym, że dana osoba ją wykonuje. Dowiedzieć się o tym może, gdy podatnik złoży zeznanie roczne, a urząd w kontroli poprosi o wyjaśnienie innych przychodów. Osoba wykonująca działalność bez rejestracji w trakcie roku nie musi dokonywać zapłaty podatku, może ująć wszystkie uzyskane przychody oraz koszty dopiero w PIT składanym za dany rok. Dla rozliczenia działalności bez rejestracji właściwy będzie PIT-36, wiersz “Inne źródła”. Dodam jeszcze, że jeśli ktoś ma ochotę co miesiąc wpłacać zaliczki, to oczywiście nie ma z tym żadnego problemu, ale według mnie nie warto. Obie możliwości, przedstawię w poniższym przykładzie.Weźmy pod uwagę sytuację Pani Natalii, która sprzedaje przez Internet towary w ramach działalności bez rejestracji. Od sierpnia do grudnia, co miesiąc będzie uzyskiwała przychód w wysokości 1000 zł. Koszty miesięczne wyniosą 200 zł. Pani Natalia zastanawia się nad tym, czy wpłacać co miesiąc zaliczki, czy rozliczyć się dopiero w zeznaniu rocznym. Zakładamy, że działalność bez rejestracji jest jedynym źródłem dochodu Pani Natalii.

‍Przypadek 1 - Pani Natalia wpłaca zaliczki co miesiąc. Oznacza to, że reguluje kwotę 18% z 1000 zł, czyli 180 zł do:

• 20 września - rozliczając się za sierpień,
• 20 października - rozliczając się za wrzesień,
• 20 listopada - rozliczając się za październik,
• 20 grudnia - rozliczając się za listopad,
• 20 stycznia roku kolejnego - rozliczając się za grudzień.

Suma wpłaconych zaliczek wynosi więc 900 zł.

‍Przypadek 2 - Pani Natalia rozlicza się dopiero w zeznaniu rocznym. Oznacza to, że Pani Natalia w trakcie roku nie zapłaciła żadnej zaliczki. Uzyskała natomiast przychód w wysokości 5000 zł i poniosła koszty w wysokości 1000 zł. Daje nam to dochód (przychód - koszty) 4000 zł, od którego nie będzie podatku.Gdyby Pani Natalia zdecydowała się na comiesięczne wpłacanie zaliczek, to te 900 zł nie przepadnie, ale zostanie wykazane jako nadpłata podatku i zostanie zwrócone po złożeniu PIT-36.

VAT - czy muszę go rozliczać?

Zasadniczo przy działaniu na tak małą skalę, jak w ramach działalności bez rejestracji jeśli nie ma konieczności, to nie warto rozliczać VAT. Bycie VAT-owcem zobowiązuje do składania co miesiąc deklaracji i struktury o której ostatnio jest głośno, czyli JPK_VAT.Przy e-handlu wystąpi obowiązek rejestracji do VAT, gdy sprzedawane będą wyroby np. kolczyki, pierścionki, bransoletki ze złota, srebra, platyny lub z udziałem tych metali np.  kolczyki z zapięciem srebrnym. Konieczne będzie także rozliczanie VAT-u, gdy wyroby będą zawierały bursztyn. Przy sprzedawaniu innych produktów, niż wymienione wyżej można korzystać ze zwolnienia z VAT. Dodam jeszcze, że w przypadku sprzedaży dla osób prywatnych (a taka zazwyczaj jest prowadzona w ramach działalności bez rejestracji) zwolnienie z VAT jest to korzystne, bo nie jest naliczany VAT, a co za tym idzie - produkt jest tańszy.

Czy mogę korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej?

Teraz przyszedł czas na temat kasy fiskalnej. Muszą ją zakupić i stosować osoby sprzedające wyroby z użyciem metali szlachetnych, czyli te same, które muszą rozliczać VAT.Ponadto kasa fiskalna jest konieczna, jeśli w działalności bez rejestracji sprzedawane będą:

• części do silników,
• części i akcesoria do pojazdów silnikowych,
• sprzęt radiowy, telewizyjny i telekomunikacyjny,
• sprzęt fotograficzny,
• zapisane i niezapisane nośniki danych cyfrowych i analogowych (np. CD, DVD, pendrive),
• perfumy i wody toaletowe.

Jeśli osoba sprzedająca w ramach działalności bez rejestracji musi stosować kasę,  odbywać się to najczęściej będzie tak, że do wysyłanego towaru będzie dołączać paragon z kasy.Należy pamiętać, że oprócz osób zobowiązanych do stosowania kasy będą też osoby, które mogą jej uniknąć i z pewnością będzie to dla nich duże ułatwienie. Aby móc skorzystać ze zwolnienia z kasy w przypadku sprzedaży wysyłkowej, jaka przy e-handlu będzie stanowiła przewagę, trzeba będzie:

1. otrzymywać całości zapłaty w formie bezgotówkowej, to jest za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej,
2. prowadzić ewidencję, z której jednoznacznie będzie wynikać, jakiej sprzedaży dotyczy dana wpłata.

Aby jednoznacznie powiązać wpłatę i sprzedaż należy posługiwać się danymi nabywcy (imię i nazwisko) oraz jego adresem.

Jakie dokumenty mogę wystawiać klientowi?

Przepisy dotyczące działalności bez rejestracji nie wskazują na to, jaki dokument powinien otrzymywać nabywca. Niemniej jednak, gdy mamy obowiązek stosować kasę fiskalną, to na pewno musi przekazać paragon.Jeśli jej nie stosujemy, właściwie nie musimy wystawiać dla klienta żadnego dokumentu. Osiągane przychody należy wpisywać tylko do ewidencji i należy pamiętać o wpłatach na konto. Może zdarzyć się tak, że klient będzie chciał fakturę. Należy ją wystawić, gdy nabywca upomniał się o nią w ciągu 3 miesięcy od sprzedaży. Po tym okresie, jest to tylko nasza dobra wola, czy wystawimy taki dokument. Przy sprzedaży nierejestrowanej, wystawiana faktura powinna zawiera jedynie:

• datę wystawienia
• kolejny numer,
• imię i nazwisko oraz adres lub dane firmy nabywcy,
• dane sprzedawcy (imię i nazwisko oraz adres)
• nazwę (rodzaj) towaru lub usługi
• miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
• cenę jednostkową towaru lub usługi,
• kwotę należności ogółem (kwotę do zapłaty).

Respektowanie praw konsumenta

A jak będzie wyglądać sytuacja, jeśli nabywca otrzyma towar wadliwy i będzie go reklamował? Osoba wykonująca działalność bez rejestracji musi respektować prawa konsumentów, czyli musi odnieść się do reklamacji.  

Łączenie działalności bez rejestracji z innymi przychodami

Działalność bez rejestracji można łączyć z praktycznie każdym innym źródłem przychodu poza zarejestrowaną działalnością gospodarczą. Jeśli dana osoba prowadzi działalność gospodarczą, nie może dodatkowo wykonywać działalności bez rejestracji. W tej sytuacji powinna rozszerzyć dotychczasową firmę i w jej ramach sprzedawać kolejne towary, czy usługi.Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby mając umowę o pracę, zlecenie, czy uzyskując przychody z najmu prywatnego dodatkowo dorabiać sobie na zasadach działalności bez rejestracji.

Podsumowanie

Najważniejsze kwestie, o których należy pamiętać przy działalności bez rejestracji to, że:

• nigdzie się jej nie zgłasza ani nie rejestruje,
• może być wykonywana w sposób regularny, gdy przychód nie przekracza kwoty 1050 zł (w odniesieniu do 2018 roku),
• trzeba respektować prawa konsumentów,
• należy przychód wpisywać do ewidencji,
• na żądanie nabywcy należy wystawić fakturę,
• można łączyć ją z innymi źródłami przychodów np. umową o pracę, czy zleceniem,
• w trakcie roku nie trzeba z niej opłacać zaliczek na podatek,
• przychód z niej będzie wykazywany po zakończonym roku podatkowym na PIT-36.