Finansowanie społecznościowe cieszy się coraz większą popularnością, a internet raz po raz obiegają informację o pozyskaniu przez różne projekty kwot liczonych w milionach dolarów w ciągu kilka dni lub nawet kilku godzin. Również w Polsce miały już miejsce spektakularne kampanie, dzięki którym twórcy pozyskali setki tysięcy złotych. Zasadnicze pytanie brzmi jednak - czy crowdfunding to metoda finansowania odpowiednia także dla e-commerce?

Co to jest crowdfunding?

Finansowanie społecznościowe polega na pozyskiwaniu środków na realizację danego przedsięwzięcia od "tłumu". Inicjator danej zbiórki tworzy stronę w formie landing page'a na łamach jednej z platform crowdfundingowych i prezentuje na jej łamach dokładny opis swojego pomysłu. Zazwyczaj twórcy dodają również film lub zdjęcia prezentujące prototyp produktu. Internauci mogą wesprzeć zbiórkę wpłacając dowolną kwotę na rzecz danego projektu (to najpopularniejszy, ale nie jedyny rodzaj crowdfundingu), za co otrzymują dodatkowe korzyści - oprócz głównego produktu kampanii (gdy ten będzie już gotowy) również benefity, np. w postaci gadżetów związanych tematycznie z przedmiotem kampanii. Poza finansowaniem społecznościowym stricte dotacyjnym oraz opartym na nagrodach, popularny jest także crowdfunding udziałowy (w zamian za wsparcie zbiórki dana osoba otrzymuje część udziałów w przedsięwzięciu) oraz dłużny (dotacja na rzecz realizacji przedsięwzięcia musi zostać zwrócona; możemy mówić w tym przypadku o pożyczce społecznościowej).Wielu osobom finansowanie społecznościowe kojarzy się wyłącznie z innowacyjnymi czy wręcz szalonymi pomysłami z pogranicza science fiction. Przestrzegamy jednak przed tak wąskim postrzeganiem crowdfundingu, który jest też świetnym narzędziem do pozyskiwania opinii konsumentów na temat produktu.Najpopularniejsze globalne platformy finansowania społecznościowego to: Kickstarter, Indiegogo, Crowdfunder oraz Crowdcube. W Polsce natomiast warto sprawdzić: Wspieram.to i PolakPotrafi.

Finansowanie społecznościowe w e-commerce

Warunkiem nieodzownym sukcesu Twojej kampanii crowdfundingowej jest innowacyjność pomysłu, a także znalezienie odpowiedniej niszy, którą Twój przyszły produkt zagospodaruje. Odbiorcy muszą poczuć, że oferujesz im coś, czego naprawdę do tej pory brakowało im na rynku. Dzięki temu mogą nie tylko zdecydować się wesprzeć Twoją kampanię finansowo czy podzielić się z Tobą merytorycznymi opiniami na temat produktu, ale również staną się ambasadorami idei i będą udostępniali link do kampanii w swoich prywatnych kanałach komunikacji.Aby kampania zakończyła się sukcesem, w pierwszej kolejności musisz przygotować przemyślaną strategię komunikacji oraz plan działania. Nie obędzie się też bez inwestycji już na samym starcie - przygotowanie prototypu czy profesjonalnej animacji lub wideo Twojego przyszłego produktu. Za ich pomocą musisz przekonać potencjalnych darczyńców, że wizja Twojego produktu jest realna, a nie obiecujesz im wyłącznie przysłowiowych gruszek na wierzbie. Możesz również wykorzystać do tego celu zdjęcia lub inne wizualizacje graficzne, jednak doświadczenie pokazuje, że tego typu materiały są mniej skuteczne. W opisie kampanii pokaż z kolei, że dysponujesz odpowiednią wiedzą, doświadczeniem i PRZEDE WSZYSTKIM zaangażowaniem do wcielenia w życie prezentowanej idei. Pewnym utrudnieniem w projektach crowdfundingowych w branży e-commerce jest przygotowanie bonusowych nagród dla wspierających. W związku z tym większość kampanii jest realizowana w modelu udziałowym albo pożyczkowym.

Historia sukcesu

Jako przykład dobrze zrealizowanej kampanii finansowania społecznościowego w e-commerce w Polsce może posłużyć gra planszowa "Piwne Imperium". Projekt otrzymał ponad 25 tys. złotych od 154 wspierających. Gra narodziła się z pasji założycieli do gier planszowych oraz produkcji piwa. To oryginalne połączenie zainteresowań przerodziło się w bardzo przyzwoity sukces biznesowy oraz spory szum medialny. Aktualnie projekty z branży e-commerce stanowią około 5-10 proc. wszystkich inicjatyw realizowanych za pośrednictwem finansowania społecznościowego. W przyszłości liczba ta powinna zauważalnie wzrosnąć.

Kampania crowdfundingowa w pigułce

1. Przygotuj prototyp produktu, żeby pokazać odbiorcom, że wiesz, co robisz i jesteś specjalistą w danej branży. Niektóre platformy finansowania społecznościowego (np. Kickstarter) wymagają posiadania prototypu do uruchomienia kampanii. Zaplanuj również wysyłkę produktów.
2. Skrupulatnie oblicz wszystkie koszty potrzebne do stworzenia produktu, a następnie pomnóż je razy dwa - ta kwota będzie stanowiła cel Twojej zbiórki.
3. Nagraj wideo, w którym opowiesz swoją historię - wytłumacz dlaczego świat potrzebuje akurat Twojego produktu, pokaż, co już zrobiłeś, żeby go zrealizować oraz przekonaj audytorium, że to właśnie Ty jesteś odpowiednią osobą, która stworzy dany produkt.
4. Przygotuj wizualnie atrakcyjny landing page.
5. Zdefiniuj progi nagród - bariera wejścia (wsparcia projektu) powinna być relatywnie niska. Dzięki temu ułatwisz wsparcie Twojego projektu jak największej liczbie osób. Nie zapomnij również o drogich nagrodach, z których będą mogli skorzystać najbardziej oddani fani (tzw. wcześni ewangeliści) Twojego projektu.
6. Ustaw czas trwania kampanii - statystyki wskazują, że najbardziej udane zbiórki trwają od 30 do 40 dni.
7. Nie zwlekaj z promocją. Jeszcze zanim oficjalnie wystartujesz ze zbiórką powinieneś zacząć udostępniać informacje na temat Twojej kampanii w mediach społecznościowych (np. w grupach tematycznych na Facebooku związanych z branżą, w której będzie funkcjonował Twój projekt) oraz innych kanałach, które uznasz za wartościowe.
8. Opublikuj kampanię i stale ją monitoruj. Pamiętaj, że Twoja praca nie kończy się w momencie uruchomienia zbiórki. Musisz na bieżąco śledzić jej przebieg oraz angażować się w budowanie relacji z darczyńcami, np. komunikując się z nimi za pomocą komentarzy.